De zelfrijdende auto komt eraan. Daarmee wordt het laatste bastion waar we nog min of meer onbespied onszelf kunnen zijn geslecht. Wat kunnen we doen om deze digitale annexatie van het individu en onze persoonlijke omgeving te stoppen? We hebben toch nauwelijks invloed op wat er in Silicon Valley gebeurt? Dat kon nog wel eens meevallen. We hebben namelijk wel verstand van alle technieken die op dit gebied een rol spelen. Het wordt tijd die kennis te mobiliseren.
Is dit erg? ‘Ik heb niets te verbergen’, hoor ik veel en vaak. Maar als we niet oppassen hebben we straks ook niets meer te zeggen. Dan bepalen algoritmen wat we mogen, moeten, krijgen, mogen hebben, mogen houden, en misschien wel het allerergste: wat we mogen zeggen!
Alles online
Op Facebook doen we verslag van ons hele hebben en houden. Via Google zoeken we naar voor ons nog onbekende informatie die we mede te zien krijgen in door anderen betaalde resultaten. Die koppeling van zoekresultaten aan betaalde advertenties is door Google overigens tot een onwaarschijnlijke geldmachine gemaakt. Via iCloud, OneCloud en Dropbox slaan we onze data buiten ons eigen huis en territoir op. Via YouTube en Netflix heffen we langzaam de aan eigen cultuur gekoppelde publieke omroep op. Echt doorbreken in de muziekwereld kan bijna alleen nog maar via de kongsi van iTunes en Spotify. De muziekcomponist staat helemaal achterin de rij om magere inkomsten te verwerven.
Via Nest en AirBnB wordt nu ook ons huis en de letterlijke en straks (door het verzamelen en analyseren van Big Data) figuurlijke warmte gemeten. Uber presenteert zich als het intermediair voor alle toekomstige logistieke vragen voor zowel personen als goederen. Door middel van bijvoorbeeld Runkeeper en allerlei smart watches, met erbij horende gezondheidsapps, delen we nu al heel veel (gezondheids)informatie en via RFID chips in kleding, voedselverpakkingen en tracking-devices geven we weer andere aan onze gezondheid gerelateerde informatie weg.
Op zoek naar een paradigmashift
Als we nu eens wat Brabants provinciaal geld gebruiken om onze kennis op dit gebied te mobiliseren? Brabant omsluit immers een van de slimste regio’s in de wereld. Het mes snijdt aan twee kanten als we erin zouden slagen de ongetwijfeld sterker wordende roep om het in stand houden van een privéruimte in de digitale wereld te gelde te maken. Er is een paradigmashift nodig, die moet leiden tot het ontwerpen van nieuwe technologie die de oude (die van de Apples, Googles en Samsungs van deze wereld) weerstaat in het ongevraagd infiltreren van de privésfeer.
Op welke wijze kan door het inzetten van techniek een sterk digitaal huisrecht, een digitaal correspondentiegeheim, een sterke digitale identiteit en sterke digitale privacy worden gecreëerd? Oude klassieke grondrechten (vaak zwaar bevochten) dienen zo snel mogelijk een digitale pendant te krijgen voor het te laat is. Aangezien geen enkele staat nog complete juridische zeggenschap heeft over in zijn eigen territoir en door zijn eigen burgers gegenereerde informatie, en het waarschijnlijk ook nog vele jaren zal duren alvorens daar op enige voor de burgerrechten relevante schaal sprake van zal zijn, dient de techniek voor een oplossing te zorgen. En waar kan dat beter dan in Brabant?
Stelt u zich het volgende voor: de VDL groep bouwt de zelfrijdende auto’s waaruit nooit data (zonder toestemming) naar een database kan worden geleid, door gebruik te maken van de kennis op de Helmondse automotive campus . Prodrive ontwerpt chips voor de camera’s van Ampleye die inherent rekening houden met de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer. NXP maakt de embedded chips voor duurzame apparaten zoals wasmachines, stofzuigers en koffiezetapparaten. ASML maakt chipmachines waarmee idealiter alleen chips kunnen worden gemaakt die al inherent digitale privacybewaking in zich hebben. Philips Licht maakt ledverlichting, waarvan Harald Haas heeft aangetoond dat je er met hoge snelheid data mee kunt versturen; het weglekken van datasignalen tot buiten de omgeving waarin ze bedoeld zijn te werken kan veel eenvoudiger bij licht dan met radiogolven.
Er zal veel denkkracht en kritische beschouwing nodig zijn, maar Brabant huisvest de slimste regio, op de arme zandgrond is een ongelofelijke organische sector tot stand gebracht. Samen met de verstandige provinciale bestuurders, gepassioneerde wetenschapper en scherpe (MKB-)industriëlen (die we allemaal al hebben) moet het mogelijk zijn de provincie te worden die het annexeren van het privédomein heeft weerstaan.